01

Сипаттама

Ағаш дәуіт сыртқы келбетімен қарапайым дәуітке ұқсайды, бірақ оның үлкен басы, тығыз және қысқа денесі, сондай-ақ қанаттарындағы айқын ақ дақтармен ерекшеленеді. Денесінің түсі қоршаған ортаға байланысты қоңыр, жасыл немесе сары болып өзгеруі мүмкін. Аталығының дене ұзындығы 44–59 мм, аналығының ұзындығы 55–75 мм.

02

Биологиясы

Ағаш дәуіттің аналығы жұмыртқаларын ауада қататын көбік тәрізді зат — оотекаға салады. Әдетте аналықтары ағаштар мен бұталардың бұтақтарына үш оотека салады. Личинкалары биттермен қоректенеді, ал ересек дәуіттер ірі ұшатын жәндіктермен, басқа буынаяқтылармен және тіпті омыртқалылармен қоректенеді. Мысалы, Үндістанда ағаш дәуіттің гуппи балығын жеп қойғаны тіркелген. Бұл — өте жыртқыш жәндік, ол ағаштар мен бұталардың жапырақтарында тығылып, қорегіне тап береді. Ересек дәуіттер шамамен 55–60 күн өмір сүреді.

03

Мекендейтін жерлері

Ағаш дәуіттің табиғи мекендейтін ортасы — ағаш-бұталы өсімдіктер. Көбінесе оны бақтарда, туғайлы ормандарда, тау беткейлерінде 1700 м биіктікке дейін кездестіруге болады.
Қазақстанда ағаш дәуіт оңтүстік және оңтүстік-шығыс өңірлерде, соның ішінде Алматы қаласында кездеседі. 2022 жылы Маңғыстау облысында жалғыз дарағы анықталды, мүмкін кездейсоқ әкелінген.

04

Ареалы

Ағаш дәуіт Оңтүстік және Орталық Азияда кең таралған, бірақ соңғы жылдары оның Еуропада да кездескені байқалады.

05

Түрге төнетін қауіптер

Ағаш дәуітке төнетін басты қауіп — оның мекендейтін ортасының деградациясы. Қазақстанда бұл түр туғайлы ормандарда мекендейді, олар өзендердің тартылуына байланысты азайып барады.
Алайда, климаттың жылынуы бұл түрдің санын көбейтуге ықпал етеді деген болжам бар. 50 жыл бұрын Алматыда ағаш дәуіт суық қыстарға байланысты тіршілік ете алмаған, ал қазір оның жұмыртқалары ашық ауада қыстайды.

06

Қазақстандағы түрді сақтау бойынша жобалар

Қазіргі уақытта Қазақстанда ағаш дәуітті сақтау бойынша арнайы бағдарламалар жоқ. Дегенмен, ол Қаратау мемлекеттік табиғи қорығында, «Алтын-Емел» ұлттық саябағында және Сайрам-Өгем ұлттық саябағында қорғалады.